Terwijl zoveel mogelijk Nederlanders worden ingeënt met coronavaccins van Pfizer, Moderna en AstraZeneca, is het EMA (European Medicines Agency) druk bezig om ook het Spoetnik V-Vaccin te beoordelen. Dit Russische vaccin zou de mogelijkheden in de strijd tegen het coronavirus alleen maar vergroten. EMA gaat beslissen of het Spoetnik V-Vaccin op de Europese markt mag komen. Zo op het oog is het vaccin meer dan welkom, want het claimt een effectiviteit van liefst 91,6%. Ook bij de andere vaccins horen we dergelijke percentages effectiviteit. Maar wat betekent dit eigenlijk?

Volgens onderzoek heeft zowel het Pfizer vaccin als het Moderna vaccin een effectiviteit van 95%. Het AstraZenica vaccins heeft ‘slechts’ 60% effectiviteit. Daar zit een groot verschil tussen, en het roept de vraag op of het dan wel slim is om AstraZenica te vaccineren. Hoe dat precies zit, lees je in dit blog.

Wat betekenen de percentages?

De percentages effectiviteit staan voor de kans dat iemand met een vaccin nog het Coronavirus krijgen. Mensen met het Pfizer of Moderna vaccin hebben dus 95% minder kans om Corona te krijgen dan mensen die het vaccin niet hebben gekregen. Maar waarom werken we nu dan met een vaccin dat ‘maar’ 60% effectief is? Dat is omdat het vaccin in ieder geval wel beschermd tegen de ernstige symptomen van het coronavirus. Je kunt dus nog wel corona krijgen, maar je krijgt dan waarschijnlijk alleen te maken met een kriebelende keel, verkoudheid of hoofdpijn. Tegen de ernstige symptomen ben je beschermd.

Dit is goed voor de samenleving, want de druk op de zorg wordt dan al gigantisch verminderd. Minder mensen zullen in het ziekenhuis belanden, laat staan op de Intensive Care. Daarnaast wordt het zogenaamde R-getal, wat aangeeft hoe snel het virus zich verspreidt, op deze manier sterk verlaagd. Dit is een belangrijke factor in bijvoorbeeld het versoepelen van coronamaatregelen zoals de avondklok en de complete lockdown. Dus ook met een vaccin dat ‘maar’ 60% effectief is, vergroot je de kans dat we weer naar de normale samenleving van voor corona kunnen.

Hoe berekenen ze de effectiviteit van een vaccin?

De effectiviteit wordt berekend door tijdens het testen gebruik te maken van twee groepen. De ene groep krijgt daadwerkelijk het vaccin, de andere groep een placebo. Na het toedienen van het vaccin ofwel de placebo wordt gekeken hoeveel van de onderzochte mensen corona krijgen. Voor het Pfizer vaccin kwamen na afloop 170 mensen (van de 21830 deelnemers) terug die corona hadden. Van deze 170 mensen hadden er 162 (0,74%) de placeboprik gehad, 8 (0,04%) mensen het echte vaccin.

Het Pfizer vaccin verminderde het risico op besmetting dus met 0,7% (0,74 – 0,04). De effectiviteit van het virus wordt vervolgens gemeten door het verminderde risico van het vaccin (0,7%) te vergelijken met het aantal mensen dat besmet raakt zonder gebruik van het vaccin (de placebogroep; 0,74%). Als je dit doet kun je stellen dat door het vaccin de kans op een coronabesmetting met 94,5% afneemt na het nemen van het vaccin. Afgerond is dit 95%: de effectiviteit van het vaccin.